Wspólność majątkowa pomiędzy małżonkami powstaje wraz z dniem zawarcia małżeńskiego (wyjątek: podpisanie intercyzy przed ślubem). Do wspólnego majątku zaliczane jest wszystko to, czego oboje się dorobili w trakcie jego trwania (zarówno wspólnie jak i samodzielnie), a więc:
- pobrane wynagrodzenia za pracę,
- dochody osiągnięte z tytułu innej działalności zarobkowej,
- dochody inne - czynsz najmu, odsetki,
- zgromadzone środki na rachunku funduszu emerytalnego,
- kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie.
Do wspólnego majątku nie zaliczamy:
- dóbr nabytych przed zawarciem małżeństwa,
- dóbr uzyskanych przez dziedziczenie, zapis, czy darowiznę (o ile darczyńca nie postanowił inaczej),
- praw autorskich,
- przedmiotów służących do zaspakajania potrzeb osobistych tylko jednego z małżonków (takich jak okulary, wózek inwalidzki, sprzęt sportowy, biżuteria, ubrania),
- nagród za indywidualne osiągnięcia,
- odszkodowań np. za wyrządzoną szkodę cielesną, czy wywołanie uszczerbku na zdrowiu,
- wynagrodzeń niewypłaconych przez pracodawcę.
W przypadku rozwodu małżonkowie mogą wnosić o podział wspólnego majątku, zgromadzonego w trakcie trwania ich małżeństwa. Podział może nastąpić na podstawie zgodnej umowy obu stron w formie aktu notarialnego lub na podstawie orzeczenia sądu. Wraz z chwilą ustania wspólności ustawowej, małżonkowie mają równe udziały we wspólnym majątku. Nie jest tutaj istotne, w jakim stopniu każdy z nich przyczynił się do jego powstania. Ustalenie nierównych udziałów do wspólnego majątku jest możliwe jedynie w sytuacji, gdy do powstania majątku strony przyczyniły się w różnym stopniu, oraz gdy istnieją ważne powody uzasadniające nierówny podział. Wśród ważnych powodów najczęściej wymieniane są: trwonienie majątku przez jednego z małżonków, uzależnienie (alkoholizm, narkomania, hazard) oraz dokonywanie ryzykownych operacji finansowych.
Co ważne - podział majątku zostanie dokonany podczas sprawy rozwodowej tylko w przypadku, gdy jeden z małżonków o niego zawnioskuje. Małżonkowie mogą również ustalić podział majątku w osobnym postępowaniu, po rozwodzie. Jeśli strony chcą ustalić podział majątku jeszcze przed rozwodem, wówczas muszą zawrzeć umowę przed notariuszem. Zawarcie zgody jest związane z niższą opłatą (w porównaniu wniosku o podział majątku wspólnego) równą 300 zł. W przypadku rozstrzygania sporu na drodze sądowej opłata ta wynosi 1000 zł, dodatkowo ponoszone są koszty powołania rzeczoznawców i pełnomocników. Ponadto, umowa zawarta w formie aktu notarialnego pozwala załatwić kwestii podziału majątku w przeciągu kilka dni - w przypadku rozprawy sądowej może ona trwać nawet kilka miesięcy. Podziału wspólnego majątku można dokonać także w przypadku orzeczenia separacji lub w związku z ubezwłasnowolnieniem małżonka.
Źródło: Infor